Phaät Giaùo laø giaùo duïc chöù khoâng phaûi laø Toân Giaùo.
Giaùo duïc Thaùnh Hieàn, neàn giaùo duïc töông öng vôùi taùnh ñöùc

daoduc.vn

THƠ NHẮC NHỞ NGƯỜI NIỆM PHẬT - TẬP HAI - THƠ NHẮC NHỞ NGƯỜI NIỆM PHẬT

THƠ NHẮC NHỞ

NGƯỜI NIỆM PHẬT

Giảng giải: Cư Sĩ Hoàng Niệm Tổ
 

TẬP HAI

THƠ NHẮC NHỞ NGƯỜI NIỆM PHẬT
 

Liên Tông Diệu Đế Tịnh Ngữ Tam Tắc.

Chép lại bài giảng của Cư Sĩ Hoàng Niệm Tổ Trong niệm Phật Thất 1988, tại Cư Sĩ Lâm Bắc Kinh. 

Tịnh Ngữ là tuyển tập thơ Tịnh Độ của Thầy tôi, Lão Cư Sĩ Hạ Liên Cư.

Tên trước của cuốn này là Hoan Hỷ niệm Phật Trai Thơ Sao, vào thập niên 1950 những bài thơ này từ từ thêm nhiều nên được đổi thành Tịnh Ngữ.

Thơ của Thầy Hạ tràn đầy những sự tinh túy của Phật Giáo vì nó được làm từ Đại Quang Minh Tạng, tự nhiên tuôn trào ra, mỗi một câu thơ đều tự nhiên tinh diệu làm cho người đọc khai mở tâm thức.

Nghĩa của chữ Tịnh Ngữ có thể nói là những lời cảnh tỉnh cho những người Tu Tịnh Độ, cũng có nghĩa là tánh thanh tịnh bổn nhiên đương sanh Thanh Tịnh Tâm, Vô Lượng Thanh Tịnh Giác, Danh Hiệu của Đức Phật A Di Đà.

Tịnh là tịnh niệm tương kế, ngữ là lời nói của âm thanh trong tâm. Tịnh ngữ là sự hiển hiện của tâm thanh thanh tịnh, và lời khai thị của tánh giác, thanh tịnh, khôi phục tánh bổn nhiên thanh tịnh, mà tịnh niệm luôn liên tục. Tịnh ngữ trực chỉ kho báo, vốn sẵn có của hành giả.

Xin tuyển chọn ra ba bài thơ để cúng dường đại chúng.

Bài thứ nhất làm tại Cực Lạc Am, Đạo Tràng niệm Phật:

Nguyên văn:

Niệm Phật tối kỵ

Tinh thần hoản tán

Tự cú mơ hồ

Tiên khoái hậu mạn

Ký vô âm tiết

Hựu bất liên quán

Tâm bất ứng khẩu

Thanh bất nhiếp niệm

Khinh hốt dưởng thức

Cổ đức sở Thánh

Như thử niệm pháp

Vĩnh nan thành phiến

Thanh hòa vận ổn

Tự chánh âm viên

Mạo thiết miên mật

Trầm trước an nhàn

Thanh hiệp hô tâm

Tâm ứng hô thanh

Tâm thanh tương y

Vọng niệm tự thanh

Phật hiệu như châu

Niệm đâu như tuyến

Phân tắc các ly

Hiệp tắc thành xuyến

Tâm bất ly Phật

Khẩu bất ly niệm

Như tuyến quán châu

Tương tục bất đoạn

Vị năng nhất tâm

Tiên cầu chuyên niệm

Vị năng bất loạn

Tiên học thành phiến

Chân cần chân chuyên

Công hiệu tự kiến

Vô tu vấn nhân

Hoàn thỉnh tự nghiệm

Niệm Phật kỵ nhất

Tinh thần tán loạn

Tiếng niệm mơ hồ

Trước nhanh sau chậm

Không có âm điệu

Lại không nối liền

Tâm không hợp miệng

Thanh không nhiếp niệm

Nuôi dưỡng ý thức

Người xưa than rằng

Cách niệm như vậy

Rất khó thành phiến

Tiếng hòa nhịp đều

Chữ ngay âm tròn rõ

Thành khẩn khắn khít

Điềm đạm an nhàn

Thanh hợp với tâm

Tâm hợp với thanh

Thanh tâm nối liền

Vọng niệm tự dứt

Phật hiệu như châu

Tâm như sợi dây

Phân thì cách ly

Hiệp thì thành xâu

Tâm không rời Phật

Miệng không rời niệm

Như dây xỏ châu

Liên tục không dứt

Chưa được nhất tâm

Trước cầu chuyên niệm

Chưa được không loạn

Trước học thành phiến

Thiệt là chuyên cần

Hiệu quả tự thấy

Không phải hỏi người

Hãy xin tự xét.

Thầy Hạ, Lão Cư Sĩ Hạ Liên Cư làm những bài thơ này trong Đạo Tràng niệm Phật năm 1944.

Thầy điều khiển Phật Thất rất là nghiêm cẩn và theo đúng chánh pháp: Những người chánh thức tham dự đều bế quan niệm Phật. Mục đích của những bài thơ này là để khuyến khích đại chúng nỗ lực tu trì trong niệm Phật Thất.

Những lời khuyên dạy này đều là những kinh nghiệm thật tiễn mà thầy đã trải qua và viết thành thơ để làm kim chỉ nam cho mọi người. Đoạn đầu trong bài thứ nhất nói về những sai lầm mà người niệm Phật rất dễ gặp và phải nên đề phòng.

Niệm Phật kỵ nhất, tinh thần tán loạn. Hai câu đầu nói người niệm Phật tư tưởng không tập trung, không có tinh thần, tâm trạng không vui, ý chí trầm mặc, không hăng hái, tạp niệm vô cùng nếu không hồn trầm thì là trạo cử, những thử này đều là tối kỵ.

Lại còn tiếng niệm mơ hồ, âm thanh không rõ ràng, người khác nghe không rõ, tự mình nghe cũng không rõ. Trước nhanh sau chậm, lúc mở đầu niệm rất nhanh, càng niệm càng chậm, càng không hăng hái.

Không có âm điệu, lúc đại chúng cùng nhau niệm Phật thường gõ mõ để giữ cho nhịp điệu của câu niệm Phật của mọi người được đều nhau. Lúc mỗi người niệm Phật ở nhà cũng có thể dùng mõ, nếu không dùng mõ cũng phải niệm có nhịp điệu rõ ràng thì dễ nhiếp tâm hơn.

Nhịp điệu của mỗi chữ trong câu niệm Phật cũng phải đều nhau, không được khi nhanh khi chậm. Âm thanh của mỗi chữ trong Phật hiệu cũng phải có nhịp điệu, không được khi lớn khi nhỏ. Nhịp điệu tiết tấu rất quan trọng, nếu niệm có nhịp điệu thì dễ thành công hơn.

Nếu còn lại không nối liền thì càng tệ hơn. Câu sau không tiếp theo câu trước, niệm Phật quan trọng nhất là tịnh niệm tương kế, tịnh niệm nối liền, liên tục hoài.

Tâm không hợp miệng, miệng thì niệm Phật nhưng mà tâm lại suy nghĩ tính toán chuyện khác.

Đang niệm Phật mà nghĩ lung tung: Ông đó đối xử với tôi thiệt là không tốt chút nào, nghĩ xong rồi lại nhớ phải mua cái Ti vi mới. Còn một tình huống khác nữa là tạp niệm quá nhiều, liên tiếp nổi lên hoài không thể dẹp hết được.

Điều này không cần lo, đây là một hiện tượng tự nhiên trong quá trình niệm Phật, không cần để ý tới.

Bí quyết trị bệnh vọng tưởng là: Mặc cho vọng niệm sôi nổi, tôi chỉ nghe tiếng niệm Phật rõ ràng.

***